Dziwożona, Dziwozony, Mamuna (Slav Mitolojisi)

Dziwożona, Dziwozony veya Mamuna Polonya masallarında bahsi geçen uzun orman ve bataklıklarda yaşayan boylu atletik yapılı kadınlardan oluşan bir çeşit iblis olan bu vahşi kadınlar yalnız insanların üzerine saldırmakta ve genç erkekleri sevgilileri olmaya zorlamaktadırlar.

Tekil Dziwozona çoğul Dziwozony adıyla bilinen bu varlık göl ve nehir kenarlarında rastlanılan koca sarkık memeli, kıllı vücutlu, tavuk bacaklı, uzun düz saçlı ve eğrelti otu iliştirilmiş kırmızı bir başlık takan yaşlı bir kadın olarak tasvir edilmiştir. Şifalı bitkileri tanıyıp, el sanatlarında maharetli olan Dziwozona kimi zaman insanlarla evlenmekteyse de sıkıldığında kocasını gıdıklayarak öldürmektedir. Dziwozona ayrıca insanların güzel çocuklarını çalıp yerine ‘kendi çirkin bebeğini bırakmakta olup, Polonyalı kadınlar bebeği bu iblisten korumak için eline kırmızı kurdele bağlamakta veya çocuğa kırmızı bir şapka giydirip yüzünü ay ışığının etkisinden korumaya çalışmaktadır. Anneler bebeklerinin cadınınkiyle değiştirilmesi durumunda bebeği mutfağa götürüp, bir yumurta kabuğunun üzerine su döküp çocuğu huş ağacı dalı ile döverken “seninkini al benimkini geri ver!” diye bağırırsa iblisin bebeğini geri getireceğine inanmaktaydı. Joseph Campbell’in Bin Yüzlü Kahraman (The Hero With a Thousand Faces) adlı kitabında Dziwozony Rus folklorunun parçası olarak gösterilmiştir.

Kaynak: Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016